علوم اجتماعی
علی یعقوبی چوبری؛ سلماز سپهری آزاد
چکیده
الفاظ‌واشیا: باستان‌شناسی علوم انسانی پنجمین و از مهمترین آثار میشل فوکوست. هدف این مقاله بررسی و نقد کتاب الفاظ و اشیا: باستان‌شناسی علوم انسانی فوکو است. روش تحقیق در مقالۀ مزبور «روش تحلیل محتوای کیفی» و گردآوری اطلاعات با مطالعۀ اسنادی است. الفاظ و اشیا درپی تحلیل باستان‌شناسانة دانش و تحلیل اپیستمه است که آن را از ...
بیشتر
الفاظ‌واشیا: باستان‌شناسی علوم انسانی پنجمین و از مهمترین آثار میشل فوکوست. هدف این مقاله بررسی و نقد کتاب الفاظ و اشیا: باستان‌شناسی علوم انسانی فوکو است. روش تحقیق در مقالۀ مزبور «روش تحلیل محتوای کیفی» و گردآوری اطلاعات با مطالعۀ اسنادی است. الفاظ و اشیا درپی تحلیل باستان‌شناسانة دانش و تحلیل اپیستمه است که آن را از رهگذر واکاوی دو گسست مهم در اپیستمة فرهنگ غربی در سه قلمرو زبان، علوم طبیعی و اقتصاد بررسی می‌کند. کتاب هم به‌سبب وجه توصیفی نگاهِ باستان‌شناسانۀ فوکو و بی‌توجهی‌اش به امر علیّت و هم درپی تعارض رویکردی با جریان‌های فکری اصلی زمانه‌اش آماج انتقادها قرار گرفت. فوکو در آثار بعدی‌اش گرچه به «تبارشناسی» روی آورد، باستان‌شناسی را دگرگون و اصلاح کرد و کنار نگذاشت. اثر نخست، به‌ترجمة یحیی امامی از انگلیسی، باعنوان نظم اشیا: دیرینه‌شناسی علوم انسانی و سپس به‌ترجمة فاطمه ولیانی از فرانسوی، باعنوان الفاظ و اشیا: باستان‌شناسی علوم انسانی منتشر شد. ولیانی در انتقال به زبان مقصد موفقتر و در معادل‌گزینی‌ها دقیق‌ترست، اما برخی واژگان برگزیدة وی درمقایسه با امامی، در زبان فارسی چندان جاافتاده نیستند. مقاله ضمن نگاه انتقادی به الفاظ و اشیا، به نقد شکلی و محتوایی ترجمه نیز پرداخته است.
